25 Nisan 2025 Cuma

Sembolizm Akımının Özellikleri ve Temsilcileri


Duyguları, semboller ve kelimelerdeki müziğin yardımıyla açıklamayı amaç edinen bir edebî akım olan sembolizm, 19. yüzyılın son çeyreğinde parnasizme tepki olarak doğmuş bir edebî akımdır.


Sembolizmin Özellikleri

1)Sembolist şiirde anlam ve içerik kapalıdır. Anlatılacak olanlar sembollerle anlatılır. Sembolizme göre gerçek; görünen değil, görünenin arkasındaki ruhtur.

2) Kızıl gün batımı, mehtaplı geceler, sonbaharın sararmış yaprakları, ölgün ay ışıkları, hüzünlü akşamlar, alacakaranlık vb. sembolist şiirin başlıca temalarıdır.

3) Sembolist şairler sözle birlikte oluşan bir müziğin peşinde olmuşlardır. Onlara göre varlıkların görünmeyen taraflarını sadece dili kullanarak anlatmak yeterli değildir. Görünmeyen bu gizli tarafları anlatmak için söz ile müziğin bir araya gelerek oluşturduğu bir ahenk gereklidir. Bu konuyu Ahmet Haşim şöyle özetlemiştir: “Şairin dili, nesir (düzyazı) gibi anlaşılmak için değil, fakat duyulmak üzere oluşmuş müzik ile söz arasında, sözden çok müziğe yakın ortalama bir dildir.”

4) Sembolizme göre şiirin dış yapı unsurları (Nazım şekli, nazım birimi, ölçü ve kafiye vb.) sanatçının anlayışına göre belirlenmelidir. Başka bir deyişle şiirin yapısı önceden belirlenmiş kalıplar ya da kurallar olmamalıdır. Bu anlayışa bağlı olarak sembolist şiirde serbest şiire doğru bir geçiş görülmüştür.

5) Sembolist şairler, günlük yaşam ve toplumsal sorunlara karşı ilgisizdirler. Sembolist şiirde bireysellik ve lirizm hakimdir. Hüzün, karamsarlık ve melankoli ile birlikte ortaya çıkan lirizm sembolist şiirin en önemli unsurudur.

6)Sembolistlerin dili kapalı bir dildir. Başka bir deyişle herkesin anlayamayacağı bir dildir. Sembolist şairler dile getirmek istediği şeyleri açıkça söylememişler, hissettirmişler ya da sezdirmişlerdir. 


Sembolizmin Dünya Edebiyatındaki Temsilcileri 

-Charles Baudelaire

-Stephane Mallarme

-Paul Verlaine 

-Arthur Rimbaud

-Paul Valery 


Sembolizmin Türk Edebiyatındaki Temsilcileri 

Sembolizm akımının Türk edebiyatındaki ilk uygulayıcısı Servetifünun Dönemi şairlerinden Cenap Şahabettin’dir. Asıl sembolizmin etkisinde kalan şairimiz ise Ahmet Haşim’dir. Ahmet Hamdi Tanpınar ve Ahmet Muhip Dıranas’ta da sembolizm akımının etkilerini görürüz. 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder