Kitap Rehberi: Kemal Sayar - Merhamet

 

Merhamet, insanı insan yapan duygulardan belki de en önemlisi... İnsan ancak ve ancak merhametiyle vardır. Bir yetimin, öksüzün karnını doyurmak, onlara el uzatmak, amansız bir tipinin ortasında çaresizce çırpınan bir kediye, köpeğe kol kanat germek ya da tersi bir durumda çöl sıcaklarında susuzluktan kavrulan bir köpeğe, kediye ya da bir kuşa su vermek merhametin en güzel hâlleridir. Kıyıcılığın, acımasızlığın en üst seviyede olduğu günümüzde merhamete o kadar çok ihtiyacımız var ki...

Merhametin ne denli önemli olduğunu bilen Kemal Sayar, “Merhamet” adlı eserinde merhamet ve rikkatin hüküm sürdüğü, sevginin varlığı ışıklandırdığı bir dünyanın mümkün olduğunu söylüyor.

Kemal Sayar’ın “Merhamet” adlı eseri insanın yüreğine dokunan cümleleriyle eşsiz bir eser... Tam bir baş ucu eseri... Okumanızı ve hayatınızın her anında istifade etmenizi öneriyoruz.

 

Kemal Sayar’ın “Merhamet” Adlı Eserinden Alıntılar

 

-Demek ki, maddi olan manevi olanı satın alamıyor. Demek ki, hayatın özünü maddi olanla değiş tokuş edilemeyen değerler oluşturuyor.

 

-Kadere karşı konulamıyor. Kader tecelli edecek olduğunda, gören gözler görmez oluyor. İnsanın hayatın akışını kontrol edebileceğini sanması, büyük bir safdillik.

 

-Hayat uzun bir yolculukta bir ağacın altında verilen kısa bir mola gibi. Kervan yürüyor. İnsan acıyla olgunlaşıyor.

 

-Kalıcılık yurduna inananlar için ölüm bir vuslattır, düğün gecesidir, can kuşunun kafesinden kurtularak özgürlüğe kanat çırpmasıdır.

 

-O'na aitiz. Hayatı veren, onu alacağı saati belirliyor. Ama yüreğin türlü halleri var. Kuyularda feryat eden bir Yusuf var. Ve o feryadı bir duyan var.

 

-Sesimi uzaklara yazıyorum. Yas ülkesinin bu en soğuk kışında, bir tipinin ortasında kaybolmuş gibiyim. Bir yol, bir yön belirlemem gerek, ancak bu yolculukta bana kılavuzluk edecek bir haritam yok.

 

-Sevgi ve hatırlayışın olduğu yerde ruha ölüm yoktur.

 

-Merhamet sahipleri ötekinin acısıyla acı duyan ve onun ıstırabını dindirmeye soyunan soylulardır. Ve adalet ancak merhametle kaimdir.

 

-Oysa çocuklarımıza şefkati, merhameti ve yârenliği öğretmeliyiz. Dikkatin daha fazlası duyguların eğitimine verilmeli. Şefkat ve merhamete dayalı bir eğitim, öteki için de sorumluluk duymayı, ötekinin de ilgi, iyilik ve adaleti hak ettiğini kabullenmeyi beraberinde getirir. Başkasını düşünebilmek, başkasının iyiliğinden kendisini mesul hissetmek, çocuklarımıza verebileceğimiz değerlerdir.

 

-Ey merhamet! Ey kalpten kalbe giden yol! Yak kandillerini, dağılsın karanlık.

 

(Kaynak: Kemal Sayar, Merhamet, Kapı Yayınları)

Merhamet Üzerine

Merhamet, insanı insan yapan en yüce duygulardan birisidir. Tıpkı sevgi gibi... O olmazsa düşmanlık artar, tüm iyi şeyler yeryüzünden silinir. Acıma değildir merhamet. Duygudaşlıktır, düşen, acı çeken bir canlının elinden tutmaktır.

Sizlere bu yazımızda MEB’in düzenlediği Kemal Sayar’ın “Merhamet ve Yavaşlamak” adlı seminerinden önemli notları paylaşacağız.

Kemal Sayar’ın “Merhamet ve Yavaşlamak” Seminerinden Önemli Notlar

-Merhamet, gönlün zekâsıdır. (Goethe)

-Merhamet, dünyanın bütün feryatlarını duyabilmektir.

-Merhamet acımak değildir. Acımakta yukarıdan bir bakış, lütufkârlık vardır.

-Merhametli insanlar; başkalarının yaşadığı acıları, ıstırapları çok kolay hisseden, yüksek düzeyde empati gösterebilen insanlardır. Merhamet için empati tek başına yeterli değildir ama olmazsa olmaz bir duygudur.

-İnsan evlâdı zaten doğuştan empatiye ve merhamete programlı bir varlıktır.

-Eğitimde de merhamet duygusunun çok önemli bir yeri olmalı. Çocuklarımıza ilkokuldan başlayarak merhamet eğitimi vermeliyiz. Merhamet eğitimi derken şunu kastediyorum: Bir bıçağın kanatabileceğini, bir yumruğun can yakabileceğini, kötü bir sözün insanları küçük düşürüp onları ciddi psikolojik sorunlara maruz bırakabileceğini çocuklarımıza öğretebilmeliyiz. Dramalarla, ahlâkî ikilemlerle, tiyatroyla veya münazaralarla  merhamet duygusu çocuklarımıza öğretilebilir.

- Pandemi sonrasının bize biraz daha güzel bir dünya bırakmasını ümit ediyorduk; yokluğu, ölümü tecrübe etmiş insanlık olarak. Fakat giderek insanın daha da kıyıcılaştığı, “bana dokunmayan yılan bin yaşasın” dediği “altta kalanın canı çıksın” dediği daha vahşi bir dünyaya gidiyor gibi gözüküyoruz. Bunu maske savaşlarında da gördük, tıbbî ekipmanların dünyaya eşit bir şekilde dağıtılmamasında gördük, aşı milliyetçiliğinde gördük.

-Merhamet, sosyal adaletin bir bileşenidir ve sosyal adaletin sağlanmasına katkıda bulunur.

-Bir matematik öğretmeni arkadaşım var. Finlandiyalı bir meslektaşıyla sohbetini anlattı bana. Arkadaşım “Siz çok güzel eğitim veriyorsunuz, okullarınız meşhur. ‘Matematikte şu konuyu öğretmezsek olmaz.’ dediğiniz konu hangisi?” diye sormuş. Cevap vermiş Finlandiyalı: “Ahlâk...” Yani biz bir çocuğa önce ahlâklı olmayı öğretmek zorundayız, matematik sonra gelir. Çünkü bilimin de kendince bir ahlâkı vardır.

Kemal Sayar’ın “Merhamet ve Yavaşlamak”seminerinden önemli notları sizlere aktarmaya çalıştık. Yazımızı bitirmeden önce şunu da söyleyelim: Merhamet, sadece okullarda öğretilen bir duygu değildir. Eğitimin önce evde, ailede başladığını unutmayalım ve aileler olarak çocuklarımıza merhamet duygusunu öğretelim.