Foto Kaynak: https://www.pexels.com/tr
Öğrenme-öğretme sürecinde psikomotor becerilerin geliştirilebilmesi için çeşitli öğretim teknikleri uygulanır. Bu öğretim tekniklerinden birisi de bilişsel çıraklık tekniğidir. Bu yazımızda "bilişsel çıraklık nedir?" sorusuna yanıt arayacağız.
Öğrencinin bir uzman gözetiminde bir işe başlaması ve süreçte uzmanın desteğinin yavaş yavaş azaldığı öğretim tekniğine bilişsel çıraklık denir. Bu teknikte amaç; öğrencinin uzman gözetiminde çalışarak çeşitli beceriler konusunda uzmanlaştırılmasıdır.
Bilişsel çıraklığın eğildiği dört boyut vardır. Bunlar; içerik, yöntem, sıralama ve sosyolojidir. Şimdi bunları tek tek açıklayalım:
İçerik: Derse, öğretim etkinliğine konu olan bilgiyi ifade eder. Bu bilgi, alan bilgisini ve gerçek hayat problemlerini ifade eden bilgidir.
Yöntem: Öğrencilere gözlemleme ve keşfetme fırsatının verilmesidir. Öğrenciler uzmanların kullandıkları yöntemleri ve stratejileri izleme imkânı bulur ve sürece katılma fırsatı yakalar.
Sıralama: Öğrenme etkinliklerinin sıralanmasını ifade eder. Öğretim etkinliği belli bir sıraya göre düzenlenir. Süreç basitten karmaşığa doğru -başka bir ifadeyle- artan karmaşıklık ilkesine göre ilerler.
Sosyoloji: Bu boyut, öğrencinin öğrenme etkinliğini bir uzmanı izlemesiyle başlamasını, ancak ilerleyen süreçte uzmanın desteğini yavaş yavaş çekmesini ve belli bir sürenin ardından öğrencinin beceriyi kendi başına gerçekleştirmesini ifade eder.
Örnek: Osmanlı Türkçesi kursunda görev yapan bir kurs eğitmeni, kursiyerlere yazma becerisini kazandırmak için çeşitli çalışmalar yapmaktadır. Bu eğitmen, harflerin yazılışını öğretirken, kursiyerlere zorlandıkları yerlerde yardım etmekte ve harflerin nasıl yazıldığını sık sık onlara göstermektedir. Yapılan çalışmalar ve alıştırmalar sonucunda kursiyerlerin yazma becerilerinin gelişmesi üzerine kurs eğitmeni onlara verdiği desteği yavaş yavaş çeker ve kursiyerler belli bir zaman sonra yazma etkinliğini kendi başlarına gerçekleştirebilirler.
Bilişsel Çıraklık-Gösterip Yaptırma Farkı
Bilişsel çıraklık, gösterip yaptırma yöntemiyle karıştırılmamalıdır. Gösterip yaptırma yöntemi, bir işlemin uygulanmasını öğrencilere tüm ayrıntılarıyla aşama aşama gösterip açıklamayı ve daha sonra öğrenci hedeflenen seviyeye gelene kadar alıştırma yaptırarak öğretme yolunu ifade eder. Gösterip yaptırma yönteminde, belli bir süreden sonra uzmanın süreçten desteğini yavaş yavaş çekmesi söz konusu değilken bilişsel çıraklıkta durum tam tersidir. Bilişsel çıraklıkta uzmanın desteğini öğrenciden kademeli olarak çekmesi söz konusudur.
Değerli okurlarımız, bu yazımızda bilişsel çıraklık tekniğini ele aldık. Yazılarımız devam edecek. Lütfen takipte kalın.
Bizi twitter hesabımızdan takip edebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder