Foto Kaynak: https://www.pexels.com/photo/ask-blackboard-chalk-board-chalkboard-356079/
Öğrenme-öğretme
sürecinde önceden belirlenen hedeflere ulaşabilmek için çeşitli öğretim
stratejileri uygulanır. Bu öğretim stratejilerinden birisi de günümüzün eğitim
anlayışına uygun olan buluş yoluyla öğretim stratejisidir. Biz bu stratejiye
kısaca buluş stratejisi de diyebiliriz.
Buluş
yoluyla öğretim stratejisi, Bruner tarafından geliştirilmiştir. Öğrenci
merkezli bir strateji olan buluş stratejisinde öğrenciler bilgileri hazır
olarak almazlar; tam aksine eğitim-öğretim sürecinde adeta bir bilim adamı gibi
sorgulayarak ve çalışarak bilgileri elde ederler.
Buluş
yoluyla öğretim stratejisinde süreç bir problemle başlar. Bu stratejide seçilen
problemin öğrencinin merak duygusunu en üst seviyede tutması önemlidir. Zaten
bu stratejinin temel amacı öğrencilerin merak duygularını diri tutmaktır. Merak
duygusu üst seviyede olan öğrenci derse karşı güdülenerek öğrenme sürecinde
olumlu bir performans gösterir. Bu stratejide öğrenciler sürecin merkezindedir
ve seçilen problem hakkında düşünerek bu probleme yönelik çözüm üretmeye
çalışırlar. Bu stratejide önemli olan bir diğer nokta ise öğrencilere
ulaşacakları sonuçların önceden söylenmemesidir. Çünkü yukarıda da söylediğimiz
gibi öğrenci bu stratejide bir bilim adamı gibi sorgulayarak, sezgisel düşünme
ve keşif yoluyla çözüm üretmeye ve sonuçlara ulaşmaya çalışır.
Kavrama
ve daha üst düzey hedeflerin kazandırılmasında etkili olan buluş stratejisinde
öğretmen süreci çok iyi planlamalıdır. Öğretmen, öğrencilerin birbirleriyle
sürekli iletişim halinde olabileceği ortamlar oluşturmalı ve öğrencileri
sezgisel düşünmeye teşvik etmelidir. Öğretmen süreç boyunca öğrencinin düşünsel
sürecini yakından takip etmeli ve bu süreçte öğrencilere doğru ve yerinde
sorular sorabilmelidir. Başka bir deyişle öğretmen, öğrencileri sorularla
yönlendirmeli ve bu süreçte etkili bir rehber olabilmelidir.
Buluş
Stratejisinin Avantajları
-Buluş
stratejisi öğrenci merkezli bir strateji olduğundan öğrencilerin yaparak ve
yaşayarak öğrenmelerine olanak sağlar ve bunun sonucunda da öğrencilerde kalıcı
öğrenmelerin gerçekleşmesini sağlar.
-Öğrencilerin
problem çözme becerilerini geliştirir.
-Öğrencilerin
merak duygularını üst düzeye çıkararak derse ve konuya karşı güdülenmelerini
sağlar. Güdülenme, eğitim-öğretim sürecinde başarıyı getiren unsurlardan
birisidir.
-Bu
stratejide iyi organize edilmiş bir öğretim süreci öğrenmeyi eğlenceli bir hale
getirebilir.
-Buluş
stratejisinde öğrencinin merak, sezgisel düşünme ve keşif yoluyla kendi kendine
öğrenebileceği bir ortam oluşturulur. Başka bir deyişle bu strateji öğrenciye
bireysel öğrenme imkânı sağlar.
-Öğrencilerin
sorgulama, değerlendirme, analiz-sentez gibi üst düzey düşünme becerilerini
geliştirir.
-Öğrencileri
düşünmeye ve sorgulamaya sevk ederek öğrencinin zihinsel süreçler açısından
belli bir disiplin kazanmasına yardım eder.
-Buluş
stratejisinde öğrencilerin birbirleriyle etkileşim kurabilecekleri ortamlar
oluşturulduğu için bu stratejinin öğrencilerin iletişim becerisini geliştirdiğini de
söyleyebiliriz.
Buluş
Stratejisinin Dezavantajları
-Günümüzün
eğitim anlayışına uygun olan ve iyi uygulandığı zaman olumlu sonuçlar verebilen
buluş stratejisini kalabalık sınıflarda uygulamak zordur.
-Süreç
için gerekli olan materyaller çoğu zaman temin edilemeyebilir.
-Uygulaması
uzun zaman alabilen bu strateji maliyetli olabilir.
-Her
derste veya her konuda uygulanması mümkün olmayabilir. Her kazanıma uygun
olmayabilir.
-Öğrencileri
keşif yoluyla öğrenmeye sevk eden buluş stratejisinde her zaman öğrencilerin
sonuca ulaşmaları mümkün olmayabilir.
-Öğrencilerin
konuyla ilgili ön bilgileri yeterli değilse istenilen sonuçlar elde edilemez.
Değerli
okurlarımız; bu yazımızda buluş yoluyla öğretim stratejisinin avantajları ve
dezavantajları konusunu ele aldık. İlerleyen günlerde bir diğer öğretim
stratejisi "araştırma-inceleme stratejisi"ne de sitemizde yer
vereceğiz. Herkese mutlu, huzurlu ve sağlıklı günler...
