Klasik sanata, başka bir deyişle klasisizmin getirdiği katı
kurallara bir başkaldırı niteliğinde olan ve Fransız İhtilâli’nin getirdiği
karışık bir ortamda doğan romantizm akımı aslında önce İngiltere ve
Almanya’da görülmüş ancak bu akımın ilkelerini 1827 yılında yazdığı Cromwell
ön sözüyle Fransız sanatçı Victor Hugo açıklamıştır.
Romantizm Akımının Özellikleri
İhtilâlin getirdiği bir ortamda yetişen romantik sanatçılar,
klasisizmin kuralcılığına başkaldırmışlardır. Romantizm akımına bağlı
olan sanatçılar her konunun sanata girebileceği düşüncesini benimsemişlerdir. Klasisizm
akımının önem verdiği akıl ve sağduyuya karşılık romantikler duyguyu ve hayali
ön plâna çıkarmışlardır.
Romantizm akımını benimseyen sanatçıların edebî türler
konusundaki tutumu ise şöyle olmuştur:
“Edebî türlerin sınıflandırılmasına bile karşı olan
romantikler, tiyatroyu trajedi ve komedi diye ayırmanın gereksiz olduğunu,
hayatta acıklı ile gülüncün birlikte bulunduğunu söyleyerek dram türünün
doğmasına yol açmışlardır. Şiirle nesri birbirine yaklaştırmışlar ve yazı
türleri içerisinde romana önem vermişlerdir.” (Mustafa Ayyıldız-Hamdi
Birgören, Edebiyat Bilgi ve Kuramları, Akçağ Yayınları)
Klasik sanatçılar tabiat kavramıyla insanın iç dünyasını
kastetmiş ve ona yönelmişlerken, romantik sanatçılar tabiat kavramıyla dış
dünyayı kastetmişler ve dış dünyaya yönelmişlerdir. Başka bir deyişle romantikler
gerçek tabiatı tüm yönleriyle eserlerinde kaleme almışlardır.
Klasisizmde eski Yunan ve Roma edebiyatı örnek alınırken, romantizmde
ise milli kültür ve tarihe yönelme vardır. Başka bir deyişle romantikler kendi
geçmişlerine yönelmişlerdir.
Romantizm akımında dil ve üslup konusunda bireyselci
bir tutum izlenmiştir. Klasikler seçkinci bir dil anlayışı benimserken
romantikler duygu ve hayal ilkelerinin getirdiği coşkun bir dil anlayışına
bağlı olarak halkın dilini benimsemişlerdir.
Romantizm Akımının Dünya Edebiyatındaki Temsilcileri
Fransız Edebiyatı: Montesquieu, Rousseau,
Lamartine, Voltaire, Victor Hugo.
Alman Edebiyatı: Goethe, Schiller
Türk Edebiyatında Romantizm
Türk edebiyatında Namık Kemal, Ahmet Mithat Efendi, Recaizade
Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit romantizm akımının etkisinde eserler kaleme
almışlardır.
Romantizm Akımı – Anahtar Sözcükler
-Duygu ve hayal
-Hüzün, melankoli, karamsarlık
-Bireysellik
-Lirizm
-Milli kültür ve tarih
-Dış dünya (gerçek tabiat)
