Hikâye (Öykü) Nedir?
Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayların kişi, yer ve
zamana bağlı olarak anlatıldığı kısa soluklu yazı türüne hikâye
(öykü) denir.
Hikâye (Öykü) Türünün Özellikleri
Hikâye (öykü) türü roman türüne göre daha kısadır. Hikâyeler
tek bir olay etrafında döner. Hikâye türünde sahıs kadrosu dardır ve şahısların
hayatları ayrıntılı olarak ele alınmaz. Olayın geçtiği yer ise sınırlı
özellikleriyle kısaca tanıtılır.
Hikâye (öykü) türü yazar tarafından serim, düğüm
ve çözüm bölümleri şeklinde okuyucuya aktarılır. Serim bölümünde hikâyeye
giriş yapılır. Bu bölümde kişiler, olay, yer ve zaman kısaca tanıtılır. Düğüm
bölümünde asıl olay ele alınır, olay örgüsü şekillenir ve kişilerin
birbirleriyle olan ilişkileri anlatılır. Düğüm bölümü, merak unsurunun yoğun
olduğu hikâyenin en uzun bölümüdür. Çözüm bölümü ise düğüm bölümünde
düğümlenen olayların sonuca ulaştırıldığı bölümdür.
Hikâye Türleri
1)Olay hikâyesi (Maupassant tarzı hikâye): Bir olay
etrafında gerçekleşen ve sonuçlandırılan, merak unsurunun ön plânda olduğu hikâye
tarzıdır. En önemli örneklerini Fransız yazar Maupassant verdiği için bu
hikâye tarzına Maupassant tarzı hikâye adı verilmiştir. Bu tarz
hikâyeler serim, düğüm ve çözüm şeklinde okuyucuya sunulur. Türk edebiyatında
olay hikâyesiyle özdeşleşen yazar Ömer Seyfettin’dir.
2)Durum hikâyesi (Çehov tarzı hikâye): Olay
anlatımına dayanmayan, merak unsurunun geri plânda bırakıldığı, betimlemelerin
yoğun olarak yer aldığı hikâye tarzıdır. Olay anlatımı yoktur, kişilerin hayatından
seçilen kesitler betimlemeler eşliğinde durgun bir havada anlatılır. En iyi
örneklerini Rus yazar Anton Çehov verdiği için bu hikâye tarzına “Çehov
tarzı hikâye” denmiştir. Edebiyatımızda en iyi örneklerini Sait Faik
Abasıyanık ve Memduh Şevket Esendal vermiştir.
