KPSS Genel Kültür Notları 3

 

1) Kendisine Mustafa Kemal'i tutuklama emri verilmesine rağmen "Emrinizdeyiz Paşam! Ben, subaylarım, erlerim, Kolordum, hepimiz emrinizdeyiz!" diyerek Mustafa Kemal'e ve Milli Mücadele'ye desteğini gösteren 15. Kolordu Komutanı:

✅Kazım Paşa (Karabekir)

(Şevket Süreyya Aydemir, Tek Adam, C. 2., s. 105)

 

2) ✅General Harbord Raporu

ABD Başkanı Wilson tarafından görevlendirilen General Harbord, Osmanlı ülkesinde yaşanan Ermeni sorunu hakkında bir rapor hazırlamıştır. Rapor, Ermeni iddialarının asılsız olduğunu ortaya koymuştur.

 

3) Bizans İmparatorluğu ve Pontus Rum Devleti'ni yeniden canlandırma amacını taşıyan Yunanlara ait ideal:

✅Megali İdea (Büyük İdeal/Fikir)

 

4) Asıl adı Osman Nevres olan ve İzmir'deki Yunan işgaline karşı attığı ilk kurşunla tanınan gazeteci:

✅Hasan Tahsin

 

5) İzmir'in işgalinin ertesi günü "Hiçbir müdafaa vasıtası olmayan bir Müslüman dahi yerden üç taş alarak düşmana atmaya mecburdur." diyerek halkı mücadeleye çağıran kişi:

✅Denizli Müftüsü Ahmet Hulusi Efendi

 

6) Milli Mücadele'nin haklılığını ortaya koyan ilk uluslararası belge:

✅Amiral Bristol Raporu (İzmir'in işgalinin haksızlığını ortaya koymuştur.)

 

7) Hatay sorunu ile ilgili hazırlanan rapor:

✅Sandler Raporu

 

8) Milli Mücadele'nin gerekçe, amaç ve yöntemini açıkça belirten ve bu özelliğiyle bir "ihtilâl bildirisi" özelliği taşıyan genelge:

✅Amasya Genelgesi

 

9) Mustafa Kemal Paşa'nın Erzurum Kongresi öncesinde verdiği kararla "Sineyimillete dönüş" olarak nitelediği durum:

✅Resmî görevinden ve askerlikten istifa etmesi

 

10) İlk kez milli sınırlardan ve yeni bir hükümet kurulmasından söz edilen ve manda ve himaye fikrinin ilk kez reddedildiği kongre:

✅Erzurum Kongresi

 

11) Manda ve himaye fikrinin kesin olarak reddedildiği, ülkede faaliyet gösteren milli cemiyetlerin “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirildiği kongre:

✅Sivas Kongresi

 

12) Türkiye orta kuşakta yer alır. Buna bağlı olarak;

✅Akdeniz iklim kuşağı içerisinde yer alır.

✅Batı rüzgârlarının etkisi altındadır.

✅Cephe (frontal) yağışların etkisi altındadır.

✅Dört mevsim belirgin olarak yaşanır.

(ABCD şeklinde kodlayabiliriz.)

NOT: Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması mutlak (matematik) konum ile ilgiliyken, aynı anda dört mevsimin yaşanması özel (göreceli) konumla ilgilidir.

 

13) Türkiye ile Nahçıvan arasında ülkemizin en kısa kara sınırı olan 10-15 km'lik bir sınır bulunmaktadır. Azerbaycan'a bağlı olan Nahçıvan ile ulaşım ve ticari ilişkiler ise Dilucu Sınır Kapısı'ndan gerçekleştirilir.

 

14) Suriye-Türkiye sınırı 911 km ile Türkiye'nin en uzun sınırıdır.

 

15) Türkiye'nin ilk yerli sondaj gemisi "Fatih"tir.

KPSS Genel Kültür Notları 2

 

1)Rusya'nın I. Dünya Savaşı'ndan çekildiği antlaşma:

✅Brest-Litovsk Antlaşması

2)Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'nda savaştığı ilk cephe:

✅Kafkas Cephesi

3)Bakü'yü Bolşevik ve Ermeni işgalinden kurtaran ve "Bakü Fatihi" olarak anılan Osmanlı komutanı:

✅Nuri (Killigil) Paşa

4) Mustafa Kemal'in Şam'da kurduğu cemiyet:

✅Vatan ve Hürriyet

5) Meşrutiyet'in ortadan kaldırılmasını isteyen gelenekçi kitlenin çıkardığı isyan:

✅31 Mart Vakası

6) I. Dünya Savaşı'ndan sonra ABD'nin uyguladığı yalnızlık politikası:

✅Monroe Doktrini

7) Mustafa Kemal'in Fikir Hayatını Etkileyen Düşünürler:

✅Namık Kemal (Vatanseverlik)

✅Jean-Jacques Rousseau (Yurttaşlık)

✅Montesquieu (Demokrasi)

✅Voltaire (Bilimsellik ve Akılcılık)

✅Ziya Gökalp (Milliyetçilik)

✅Mehmet Emin Yurdakul (Milliyetçilik)

✅Tevfik Fikret (Batıcılık, çağdaşlık)

8) Mustafa Kemal'in Hayatına Yön Veren Şehirler:

✅Selanik

✅Manastır

✅İstanbul

✅Şam

✅Sofya

9) Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecini anlattığı “Nutuk” adlı eseri başta olmak üzere Mustafa Kemal Atatürk’ün yazdığı bazı eserler:

✅Medeni Bilgiler

✅Takımın Muharebe Talimi

✅Geometri

✅Cumalı Ordugâhı

✅Zabit ve Kumandanla Hasbıhâl

10) 1911'de açılan ilk hemşirelik kursunu bitiren, gönüllü katıldığı Balkan Savaşlarından sonra Çanakkale Savaşı'nda başhemşire olarak görevlendirilen ve Türkiye'nin ilk hemşiresi olarak kabul gören kişi:

✅Safiye Hüseyin Elbi

11) Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlar:

✅Devlet Arşivleri Başkanlığı

✅Devlet Denetleme Kurulu

✅Diyanet İşleri Başkanlığı

✅İletişim Başkanlığı

✅Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği

✅Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı

✅Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı

✅Savunma Sanayi Başkanlığı

✅Strateji ve Bütçe Başkanlığı

✅Türkiye Varlık Fonu

12) Türkiye, jeotermal enerji potansiyeli bakımından önemli bir yere sahiptir. Bu kaynağın oluşmasında ülkemizin aktif bir tektonik kuşak üzerinde yer alması etkili olmuştur.

13) Türkiye'nin bazı alanlarında kırsal yerleşmelerin dağınık dokulu olduğu görülür. Bu yerlerin oluşumunda;

✅arazinin engebeli olması

✅tarım alanlarının parçalı olması

etkili olmuştur.

14) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre aday olarak atanmış devlet memurunun asgari adaylık süresi 1 yıl; azami adaylık süresi ise 2 yıldır.

15) İl genel meclisi, il özel idaresinin karar organıdır.

KPSS Genel Kültür Notları birinci serimize BURADAN ulaşabilirsiniz. 

KPSS Genel Kültür Notları 1

1)Kuvayımilliye kavramından bahseden ilk belge:

✅Dr. Esat Işık Raporu

 

2)Dünyaca ünlü "Simyacı" adlı eseriyle bilinen yazar:

✅Paulo Coelho

 

3)Kastamonu'nun Pınarbaşı ilçesinde bulunan ve "dünyanın en derin ikinci kanyonu" olarak gösterilen kanyon:

✅Valla Kanyonu

 

4)Türkiye'nin tek buz müzesi Erzurum'da açılmıştır.

 

5)Matematik tarihinde, birinci ve ikinci dereceden denklemlerin sistematik çözümlerinin yer aldığı ilk eser olan "Kitab-ül Cebir vel-Mukabele"nin yazarı:

✅Harezmi

 

6)Dünyaca ünlü "Anna Karenina" adlı eserin sahibi:

✅Lev Tolstoy

 

7)2024 Yaz Olimpiyat Oyunları Fransa'nın Paris şehrinde düzenlenecek.

 

8)Sözlükte “yazma, kaydetme, deftere geçirme” anlamına gelen tahrîr kelimesi terim olarak, Osmanlı maliye teşkilâtında vergilerin ve bu vergileri verenlerin  tespiti için değişik dönemlerde gerçekleştirilen sayımları ve bu sayımların kaydedildiği defterleri ifade eder.

 

9)TBMM'de yaptığı coşkulu konuşmaları nedeniyle "Millî Hatip" ve "Cumhuriyet Hatibi" olarak tanınan ve İstiklâl Marşı'nı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okuyan ilk kişi olan siyasetçi ve yazar:

✅Hamdullah Suphi Tanrıöver 

 

10)Karahanlılar döneminde yazılan, dört ana karakter üzerinden dört insanî yeteneğin anlatıldığı, devlet idaresine yönelik ilkelere de değinilen eser:

✅ Kutadgu Bilig

 

11)16 Haziran 1919'da Malgaç Baskını ile düşmana ilk darbeyi vurmak suretiyle Aydın yöresinde düşman kuvvetlerinin ilerlemesini durdurmuş olan Milli Mücadele kahramanı:

✅Yörük Ali

 

12)22 Mayıs 2015'te hizmete giren ve Türkiye'de ve Avrupa'da deniz üzerine inşa edilen ilk havalimanı:

✅Ordu-Giresun Havalimanı

 

13)"Türk Marşı", Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiştir.

 

14)Ankara, Erzurum, Konya, Bursa, İstanbul şehirlerini anlattığı "Beş Şehir" adlı eseriyle ünlü edebiyatçımız Ahmet Hamdi Tanpınar'dır.

 

15)1982 Anayasası'na göre milletlerarası anlaşmaların onaylanmasını uygun bulma görev ve yetkisi TBMM'ye aittir.

KPSS Eğitim Bilimleri - Önemli Noktalar

 Değerli okurlarımız, bu yazımızda Ölçme ve Değerlendirme, Program Geliştirme ve Öğretim Yöntem ve Teknikleri'nden önemli noktaları sizlerle paylaşacağız. 

1)Mutlak Değerlendirme

Gruptan gruba, kişiden kişiye değişmeyen önceden belirlenmiş kesin ölçütlere dayalı yapılan değerlendirme türüne mutlak değerlendirme denir.

Mutlak değerlendirme örnekleri

-100 üzerinden 60 ve üzeri puan alanların dersten geçmesi

-80 sorudan 40'ını doğru cevaplandıranların başarılı sayılması

-Bir testteki soruların %50'sini doğru cevaplayanların dersten geçmesi

Bağıl Değerlendirme

Önceden belirlenmiş kesin bir ölçütün olmadığı, bireylerin performanslarının grup ya da sınıf ortalamasına göre belirlendiği değerlendirme türüne bağıl değerlendirme denir.

Bağıl değerlendirme örnekleri

-Sınıf ya da grup ortalamasının üzerinde puan alanların başarılı sayılması

-Bir sınavda en yüksek puan alan ilk beş kişinin bilgi yarışmasına katılmaya hak kazanması

-Bir şiir yarışmasında en iyi üç şiirin belirlenmesi

NOT: Bağıl değerlendirmede;

-Sınıf ortalamasına göre değerlendirme yapma

-Zekâ ve yetenek değerlendirmeleri

-Z ve T puanlarına göre değerlendirme yapma

gibi durumlar söz konusudur.

NOT: Mutlak değerlendirmede önceden belirlenmiş kesin ölçütler varken bağıl değerlendirmede önceden belirlenmiş kesin ölçütler yoktur.

 

2) Kapsam Geçerliği

Kapsam geçerliğinde;

“-Söz konusu test, hedef davranış ve konuları dengeli temsil edecek test maddelerinden oluşmuş mu? Başka bir deyişle söz konusu testte kapsamın her yerinden dengeli bir şekilde soru sorulmuş mu?”

sorusunun cevabına “Evet” cevabını verebiliyorsak söz konusu testin kapsam geçerliğinin yüksek olduğunu söyleyebiliriz.

Örneğin; bir öğretmen beş ünite işlemiş  ve sınavda da bu beş üniteyi dengeli bir şekilde ölçebilecek sorulara yer vermişse o sınavın kapsam geçerliğinin yüksek olduğunu söyleyebiliriz.

 

3) Kısa cevaplı testlerle kapsam daha iyi örneklenebilir. Çünkü kısa cevaplı testlerde öğrencinin uzun bir şekilde cevap yazması gerekmez ve bu durum da çok sayıda soru sormaya zemin hazırlar. Çok sayıda soru sorulabilmesi de kapsamın her yerinden soru sorma olanağı sağlar.

 

4) Yazılı Yoklamalar

Üst düzey zihinsel becerilerin, sentez ve değerlendirme düzeyindeki davranışların ölçüldüğü yazılı yoklamalarda aynı zamanda öğrencinin kendini yazılı olarak ifade edebilme, kendisini ifade ederken yazım kurallarını ve noktalama işaretlerini doğru kullanabilme becerileri de ölçülür.

Yazılı yoklamaların en önemli dezavantajı ise az sayıda soru sorulabilmesidir. Çünkü yazılı yoklamalarda sorular uzun uzun cevaplanır ve bu durum da az sayıda soru sorulmasına yol açar. Az sayıda soru sorulması da hem kapsam geçerliğini hem de güvenirliği olumsuz etkiler.

 

5) – Puanlama için ayrıntılı yönergelerin bulunduğu cevap anahtarının kullanılması

-Puanlamayı birden fazla puanlayıcının yapması ve verilen puanların ortalamasının alınması

-Soru soru puanlama ya da  başka bir deyişle bir soruya öğrencilerin tümünün verdiği cevaplar puanlandıktan sonra diğer soruya geçilmesi

-Cevabın değişik bölümlerine verilecek puanların ayrı ayrı belirlenmesi

gibi hususlar yazılı yoklamalarda puanlama güvenirliğini artırmaya yönelik önlemlerdir.

 

6) Sınavlarda “boşluk doldurma” tipi sorularda ders kitabından aynen alınan ifadelerin kullanılması ölçülen özelliğin ezber ve hatırlama düzeyinde kalmasına neden olur.

 

7) İnformal eğitim plânlı ve programlı değildir. Doğal, gelişigüzel ve olumlu ya da olumsuz olarak gerçekleşen, belli bir mekâna bağlı olmayan eğitimdir.

 

8) Örtük Program

Açık ve yazılı olmayan, tasarlanmamış, gizil öğrenmeleri kapsayan, resmî programın dışında olan, yöneticilerin ve öğretmenlerin sözlü ya da sözsüz olarak verdikleri bütün iletilerle oluşan öğrenmeleri kapsayan program türüne örtük program denir. Okul kültürü ve ikliminden kaynaklanan öğrenmeler örtük program kapsamındadır.

NOT: Örtük program ile ekstra program karıştırılmamalıdır. Örtük program plânlı olmaktan çok kendiliğinden oluşan öğrenmeleri kapsayan okul iklimi, öğretmen ve yönetici tutumları ile ortaya çıkan bir program türüyken; ekstra program, resmî programın dışındaki plânlı, sosyal, kültürel, sportif, sanatsal etkinliklerdir. Kısacası örtük program plânlı değilken, ekstra program plânlıdır.

 

9) Eğitim programları uygulanırken uygulandıkları eğitim bölgesinin özellikleri dikkate alınır ve program bu özelliklere göre esnetilebilir. Örneğin; tarımın temel geçim kaynağı olduğu bir bölgede programda öncelikle tarımla ilgili amaçlara öncelik verilmesi buna örnek bir durumdur. Başka bir deyişle eğitim hedefleri belirlenirken toplumsal çevrenin ihtiyaçları da dikkate alınır.

 

9) Eğitim Felsefeleri

-Daimicilik: Değişmeyen, evrensel bir eğitimin savunulduğu, çocuklara ve gençlere dünyanın hem maddi hem de manevi gerçeklerini tanıtacak bilgiler verilmesi gerektiğini, klasik eserlerin eğitimde önemli bir yeri olduğunu savunan eğitim felsefesine daimicilik denir.

-Esasicilik: Konu ve öğretmen merkezli anlayışın hakim olduğu, disiplinin eğitimde önemli olduğunu, ezber, tekrar, alıştırma gibi geleneksel öğretim yöntemlerinin kullanıldığı eğitim felsefesine esasicilik denir. Esasicilik eğitim akımında öğretmen otoritesi önemlidir.

-İlerlemecilik: Eğitim ortamının demokratik olduğu, öğrenme öğretme sürecinde öğretmenin rehber konumda olduğu, eğitim programının öğrencilerin ilgi, ihtiyaç, beklenti ve özelliklerine uygun olması gerektiğini savunan eğitim akımına ilerlemecilik denir. Bilginin kullanımının ve transferinin önemli olduğu bu aklımda yaparak yaşayarak öğrenme ve problem çözme yöntemi esas alınır. Bu akıma göre okul yaşamın kendisi olmalıdır ve bilgi gerçek yaşamla ilişkilendirilerek verilmelidir.

-Yeniden kurmacılık: Öğretmeni ve okulu toplumsal değişimin anahtarı olarak gören bu eğitim akımında eğitim yolu ile toplumsal değişimin sağlanması gerektiği savunulur.

 

10) Öğretim Stratejileri (Buluş – Sunuş Stratejisi)

-Bruner tarafından geliştirilen ve öğrenci merkezli bir strateji olan buluş yoluyla öğretim stratejisinde öğrenciler bilgileri hazır olarak almazlar. Bu stratejide öğrenci adeta bir bilim adamı gibi sorgulayarak, sezgisel düşünme ve keşif yoluyla çözüm üretmeye ve sonuçlara ulaşmaya çalışır. Bu stratejide öğrencilere ulaşacakları sonuçlar önceden söylenmez.

- David Ausubel tarafından geliştirilen ve öğretmen merkezli bir strateji olan sunuş yoluyla öğretim stratejisinde öğretmenden kavramdan örneğe, genelden özele doğru ilerler. Başka bir deyişle tümdengelim yoluyla ders işler. Bunu şöyle açıklayalım: Öğretmen önce konuyla ilgili genel tanımları ve kavramları sunar daha sonra da konuyla ilgili örnekleri ve ayrıntıları sunar.