Bir konuyu açıklamak ve bir konu hakkında okuyucuyu
bilgilendirmek amacıyla kullanılan anlatım biçimine açıklayıcı anlatım denir.
Nesnel bir anlatımın hâkim olduğu açıklayıcı anlatımda amaç okuyucuya
bilgi vermek ve ona bir şeyler öğretmektir.
Anlatım Biçimlerinden Açıklayıcı Anlatıma Örnek Paragraflar:
Örnek 1:
İskânın sözlük anlamı “yurtlandırma, yurtlanma,
yerleştirme"dir. Osmanlı Devleti, Rumeli topraklarını fethettikten sonra buralarda
iskân politikası uygulamıştır. İskân politikası, Osmanlı'nın Rumeli'yi fethettikten
sonra buraların Türkleşip Müslümanlaşması amacıyla Anadolu'da bulunan Türk
ailelerini buraya yerleştirmesi politikasıdır. İskân politikası, Osmanlı
Devleti’nin kısa sürede büyümesini ve bir cihan devleti olmasını sağlamıştır.
Yukarıdaki metinde temel amaç “iskân politikası” hakkında
okuyucuya bilgi vermektir. Bu nedenle bu metinde açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır.
Örnek 2:
Genel ağ (İnternet) üzerinden insanların gerçek ya da sanal
ürünleri satın alma işlemine e-ticaret denir. E-ticaret sayesinde alacağınız
bir ürünü internet ortamındaki güvenli siteler yoluyla karşılaştırma imkânı
bulabilir ve size en uygun ürünü kısa sürede bulabilirsiniz. Böylece e-ticaret
sayesinde zamandan tasarruf ederek kolayca alışveriş yapmış olursunuz.
Yukarıdaki metinde e-ticaret hakkında okuyucuya bilgi
verilmiştir. Temel amaç bilgi vermek ve açıklamak olduğundan bu metinde açıklayıcı
anlatımdan yararlanıldığını söyleyebiliriz.
Örnek 3:
Deniz ve okyanus tabanında meydana gelen deprem ve deniz
altı volkanızması gibi sebeplerle ortaya çıkan doğal afet türüne tsunami denir.
Tsunami önlenmesi mümkün olmayan bir doğal afettir. Ancak alınacak bazı
önlemler tsunaminin etkilerini azaltabilir. Erken uyarı sistemlerinin kurulması,
etkilenebilecek yerlerin bir plân dahilinde boşaltılması, insanların kıyı
şeridinden yüksek yerlere doğru uzaklaştırılması tsunaminin etkilerini
azaltabilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder